Doanh nhân "Đường bia" và khát vọng đưa hàng Việt thống trị trên chính sân nhà

Trăn trở bởi bị nước ngoài thâu tóm thị trường bán lẻ Việt Nam đã nhiều năm, ông Nguyễn Hữu Đường - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình mong muốn phải xây dựng được chuỗi trung tâm thương mại, đại siêu thị chỉ bán hàng Việt ở tất cả các tỉnh thành, trên khắp dải đất hình chữ S.

Ông Nguyễn Hữu Đường - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình 

Nhưng khát vọng để hàng Việt thống trị trên chính sân nhà lại đang có những rào cản khiến các doanh nghiệp vừa và nhỏ mất đi cơ hội phát triển, thậm chí là vực dậy sau chuỗi ngày bị Covid-19 tàn phá.

Luôn trăn trở về hàng Việt

Tập đoàn Hòa Bình của ông Nguyễn Hữu Đường từ khi thành lập tới nay đã có những bước phát triển phải nói là rực rỡ. Cơ ngơi của một cựu binh trở về sau chiến tranh, từng mưu sinh bằng nghề đạp xích lô đi giao bia khiến nhiều người trầm trồ, ngưỡng mộ. Từ ngành bia, sản xuất nguyên liệu đồ uống, ông Đường mở rộng sang cả lĩnh vực bất động sản, sản xuất thép, hệ thống bán lẻ…

Có thể nói, tham gia ở lĩnh vực nào, ông cũng thành công và để lại dấu ấn. Đường "bia" nổi tiếng với những công trình dát vàng "có một không hai" ở Việt Nam. Từ thang máy dát vàng những năm 2004, tới dát vàng bể bơi vô cực và mới đây là khách sạn dát vàng 24K. Mỗi công trình ông làm ra đều mang tâm huyết, cống hiến cho đất nước, khát vọng được làm những điều ý nghĩa, mang lại lợi ích kinh tế cho đất nước.

Nhưng nỗi niềm trăn trở về hàng Việt của ông không khi nào nguôi. Trong những lĩnh vực kinh doanh, ông Đường vẫn tâm huyết nhất với bia. Ông đã rất day dứt khi bia Sài Gòn thì người Thái đã mua, bia Hà Nội cũng đang mất dần vào tay người Đan Mạch. Như vậy còn mỗi nhà máy bia của ông là của người Việt và ông thể hiện quyết tâm “Trách nhiệm của tôi là phải giữ lại nhà máy bia cuối cùng này của người Việt, cũng là giữ lại niềm tự hào về một sản phẩm, một thương hiệu Việt”.

Và ý tưởng bắt tay xây dựng một hệ thống trung tâm thương mại miễn phí chỉ bán thương hiệu Việt đã được ấp ủ từ những năm 2007 - 2008, khi làn sóng sính ngoại và sự xuất hiện tràn lan của hàng ngoại nhập, đè bẹp hàng nội. Thêm vào đó là hàng loạt “ông lớn” bán lẻ mua lại hệ thống trung tâm thương mại tại Việt Nam.

Một dấu mốc quan trọng vào năm 2019, khi Bộ Chính trị có Thông báo số 264-TB/TW, ngày 31/7/2009 về việc thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Bộ Chính Trị đã có nghị quyết “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” nhưng ngược lại “Người Việt Nam mua hàng Việt Nam ở đâu?”. Thế nên, ông Đường đã đặt mục tiêu xây dựng phủ khắp dải đất hình chữ S với 63 trung tâm thương mại miễn phí nhằm thúc đẩy việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa "Made in Vietnam" đồng thời góp phần phát triển du lịch. Ở đây, các doanh nghiệp Việt sẽ hưởng lợi từ việc bán hàng cho người dân và khách du lịch, còn người dân, khách du lịch sẽ mua sắm tại các trung tâm thương mại với giá rẻ nhất.

Ông Đường từng từ chối 330 tỷ đồng tiền Big C thuê 13.000m2 của TTTM V+ rộng 25.000m2 tại Hòa Bình Green City trong 50 năm để dành… miễn phí mặt bằng cho các doanh nghiệp Việt giới thiệu, bán sản phẩm Việt, nhằm kích cầu, hưởng ứng cuộc vận động "người Việt dùng hàng Việt". Hiện nay, một thực trạng tại các thành phố lớn ở Việt Nam là bị bao phủ bởi Aeon của Nhật, BigC của Pháp, Metro bây giờ Thái Lan mua, Lotte của Hàn Quốc. Người Việt đến đây mua sắm, giải trí rất đông, những ngày nghỉ lễ còn chen chúc nhau. Vậy tại sao người Việt không tạo ra một sân chơi cho chính những người dân vẫn ủng hộ hàng Việt. Bởi dù Nhà nước có kêu gọi "người Việt dùng hàng Việt" nhưng phải có hàng Việt để dùng, và phải có một nơi để tập trung tất cả mặt hàng Việt để giới thiệu, tiêu thụ những sản phẩm hàng Việt đó.  

Cần nhanh chóng hiện thực hóa

Đề án về phát triển Hệ thống trung tâm thương mại miễn phí mặt bằng V+ ra đời sau những ấp ủ đau đáu của ông Đường, nhưng gần 6 năm qua, dù được các cơ quan chức năng, chính quyền đánh giá khả thi, có tính hiệu quả cao nhưng đề án vẫn chỉ trên giấy tờ, tổ hợp trung tâm thương mại V+ vẫn chỉ là những phối cảnh 3D trên ảnh. Mà điều quan trọng cốt lõi của đề án là hoàn toàn không sử dụng đến ngân sách của nhà nước. Công ty Hòa Bình đã chuẩn bị nguồn tài chính để thực hiện nhanh nhất có thể các hạng mục: giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng…

Nổi bật trong đề án của Hệ thống tổ hợp trung tâm thương mại V+ là sẽ do doanh nghiệp Việt Nam làm chủ đầu tư, từ đó làm chủ hệ thống phân phối hàng hóa, điều tiết sản xuất, tạo động lực cạnh tranh, phá thế độc quyền, giành lại huyết mạch tiêu thụ hàng hóa trong tay các nhà bán lẻ đang khống chế thị trường Việt nhiều năm qua. Qua đó, tạo ra kênh tiêu thụ hàng hóa chủ động với chi phí thấp, tăng tính cạnh tranh, thúc đẩy sản xuất cho hơn 870.000 doanh nghiệp, hơn 26.000 hợp tác xã và hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh.

Cũng thông qua dự án, sẽ tạo nên mạng lưới tiêu thụ hàng hóa, đặc biệt là hàng nông sản trên toàn quốc, tới vùng sâu, vùng xa. Chúng ta sẽ không còn câu chuyện giải cứu nông sản, mà đây sẽ nơi có đủ điều kiện để tiêu thụ lượng hàng lớn như vậy. Hơn nữa, giá cả các trung tâm thương mại, outlet bán hàng sẽ rẻ hơn thị trường tới 30-40% (do được miễn phí mặt bằng và các hỗ trợ khác đi kèm).

Dự kiến, dự án Tổ hợp trung tâm thương mại, outlet, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội tại huyện Đông Anh (Hà Nội) khi đi vào hoạt động dự kiến sẽ đạt doanh thu 1.000 tỷ đồng/ngày, tiền thuế mà thành phố Hà Nội thu được khoảng 100 tỷ đồng/ngày, tương đương hơn 36.500 tỷ đồng/năm. Đồng thời, mỗi dự án sẽ cố gắng tạo 10.000 - 20.000 việc làm cho người lao động (tùy quy mô dự án tại các tỉnh, thành).

Những con số rất đáng để các cơ quan cấp phép cho dự án nhìn nhận trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang tàn phá các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Cần một tổ hợp thương mại vực dậy nền kinh tế, mà những lợi ích nhìn thấy được khá rõ ràng và chính quyền, doanh nghiệp và người dân Hà Nội chắc chắn sẽ được nhiều khi tổ hợp đi vào hoạt động, để khát vọng đưa hàng Việt thống trị trên chính sân nhà của doanh nhân Đường bia sớm trở thành hiện thực.